از شیکاگو تا باب‌همایون
گون آیدین: روز گذشته سیدعلی مدنی‌زاده، رئیس دانشکده اقتصاد و مدیریت دانشگاه صنعتی شریف با رای نمایندگان به‌عنوان وزیر اقتصاد انتخاب شد. در سال‌های گذشته اقتصاد ایران با چالش‌های متعددی مانند ناترازی‌های فزاینده و شوک‌های سیاسی مواجه بوده است.
گون آیدین،در چنین شرایطی سیاستگذاران اقتصادی با وعده‌های مختلف و مطرح کردن ایده‌های ماجراجویانه سعی در جلب نظر مردم و سایر ارکان حکومت داشته‌اند. با این حال در حال حاضر زمان آزمون و خطای تصمیمات بدون پشتوانه علمی وجود ندارد. از این رو دیدگاه‌های اقتصادی و دفاعیات مدنی‌زاده در صحن علنی مجلس از اهمیت بسزایی برخوردار است. مدنی‌زاده به‌صورت کلی معتقد است که رشد اقتصادی با در نظر گرفتن عدالت اجتماعی باید اولویت سیاستگذاری‌های اقتصادی باشد.
تجربه نیز نشان می‌دهد که تلاش دولت‌ها در زمینه ایجاد عدالت از طریق اعطای یارانه‌های مختلف به یک میزان، تنها به یک مسیر فرسایشی برای شهروندان و خود دولت منتهی شده است. مدنی‌زاده در جلسه علنی مجلس به این مساله اشاره کرد و گفت: « کیک اقتصاد ایران کوچک شده است و این کیک باید متوازن بزرگ شود. بدون رشد عدالت محور هیچ مشکلی حل نخواهد شد.» او در برنامه اقتصادی خود نیز به سرمایه‌گذاری و تامین مالی تولید که یکی از مهم‌ترین شاهراه‌های دستیابی به رشد اقتصادی فراگیر (پس از از بین رفتن ریسک‌های سیاسی از جمله جنگ) محسوب می‌شود پرداخته است. با توجه به سوابق علمی و برنامه مدنی‌زاده می‌توان گفت که در صورت آنکه ساختارهای فعلی حاکم بر اقتصاد کشور به سدی در مقابل برنامه‌های او بدل نشوند، حداقل می‌تواند به‌صورت قابل قبولی مسیر منتهی به اصلاحات ساختاری اقتصاد را شناسایی کند.
سکاندار جدید وزارت اقتصاد
در ماه‌های گذشته اقتصاد ایران تحت تاثیر ریسک‌های مختلف سیاسی، فراز و فرودهای زیادی را تجربه کرده است. با این حال از اسفندماه سال گذشته، جای ناخدای کشتی اقتصاد کشور که توانایی رهبری در شرایط غیرعادی و سخت را داشته باشد، خالی بود. پس از استیضاح و برکناری عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد سابق توسط نمایندگان مجلس در ۱۲اسفند سال گذشته، سرپرستی وزارت اقتصاد بر عهده سید رحمت‌الله کرمی بود. با این حال دولت در آخرین روز از مهلت قانونی برای معرفی وزیر اقتصاد پیشنهادی یعنی در روز ۱۱خردادماه، علی مدنی‌زاده به‌عنوان وزیر اقتصاد پیشنهادی دولت به مجلس معرفی شد. روز گذشته نیز علی مدنی‌زاده در جلسه رای اعتماد مجلس به تشریح برنامه‌های خود پرداخت. پس از اظهارنظر موافقان و مخالفان، مدنی‌زاده با کسب ۱۷۱رای موافق، راهی وزارت اقتصاد شد.
فرصتی برای ماجراجویی اقتصادی نیست
اگر اقتصاد کشور یک تابلو باشد، شاخص‌های اقتصادی نقش‌های درون آن باشد، می‌توانیم بگوییم که عبارات کسری بودجه فزاینده، تورم‌های بالا و مزمن، افزایش فقر، شوک‌های ارزی، خروج سرمایه، کاهش مشارکت اقتصادی و کاهش بهره‌وری از جمله برجسته‌ترین نقش‌های تابلو بوده‌اند. همزمان با وخیم‌تر شدن مسائلی مانند ناترازی بودجه و افزایش تورم، بسیاری از سیاستگذاران اقتصادی وعده‌هایی در زمینه بهبود اوضاع می‌دادند؛ اما امروز بهتر از هر زمانی می‌توان گفت که وعده‌هایی با مضمون افزایش رفاه اقتصادی شهروندان، چیزی جز شعارهای پوچ با هدف خبردرمانی نبوده است. با توجه به شرایط فعلی ایران و سایه افکندن نااطمینانی و ریسک‌های مختلف بر سر اقتصاد کشور، فرصتی برای آزمون و خطا‌های ماجراجویانه و سیاستگذاری بدون تکیه بر علم اقتصاد وجود ندارد. به همین دلیل نگاهی به سخنان و برنامه‌های اقتصادی مدنی‌زاده که حالا دیگر سکاندار وزارت اقتصاد و رهبر مثلث سیاستگذاری اقتصادی در کشور محسوب می‌شود، از اهمیت بالایی برخوردار است.
منبع: دنیای اقتصاد
