معیشت مردم تبریز در لبه تیغ!
تعطیلی صنایع تنها راهکار مدیریت آلودگی هوای کلان‌شهر تبریز نیست
گون آیدین: در روزهای اخیر، در تبریز و دیگر شهرهای صنعتی کشور، به دلیل آلودگی هوای شدید، شاهد تعطیلی‌های مکرر مدارس، ادارات و برخی صنایع بوده‌ایم. باید گفت با توجه به شرایط نابسامان اقتصاد کشور تعطیلی صنایع به همراه قطعی مکرر برق صرفاً وخامت اوضاع را تشدید می‌کند و تنها راهکار مدیریت آلودگی نیست.
گون آیدین،در روزهای اخیر کیفیت پایین هوا در تبریز و اکثر شهرهای صنعتی کشور به حدی رسیده است که برخی صنایع تعطیل شده‌اند. کارشناسان اقتصادی هشدار می‌دهند که تعطیلی‌های مداوم صنایع به همراه قطعی‌های مکرر برق، تنها به تشدید مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم منجر خواهد شد. در شرایطی که اقتصاد کشور به شدت تحت فشار است، کاهش فعالیت‌های اقتصادی و کاهش تولید باعث فشار بیشتر به معیشت مردم و بیکاری و نارضایتی عمومی شود. به‌علاوه، عدم فعالیت صنایع نه‌تنها بر تولید ناخالص داخلی کشور تأثیر منفی می‌گذارد، بلکه زنجیره تأمین و توزیع کالاها را نیز مختل می‌کند. این در حالی است که بسیاری از مردم در کشور از نوسانات اقتصادی رنج می‌برند و ادامه این وضعیت، چالش‌های بیشتری را به همراه خواهد داشت. در این شرایط تصمیم‌گیران کشور باید به‌دنبال راهکارهای مؤثر برای کاهش آلودگی هوا و همزمان حفظ تداوم فعالیت‌های اقتصادی باشند و با بهبود استانداردهای صنعتی و پیاده‌سازی تکنولوژی‌های نوین در صنایع برای کاهش آلایندگی اقدام کنند. توسعه فناوری‌هایی که کمترین اثرات منفی را بر محیط زیست داشته باشند، از جمله انرژی‌های تجدیدپذیر، فناوری‌های بازیافت و مدیریت پسماند بسیار مهم است. این تکنولوژی‌ها می‌توانند در بهینه‌سازی فرآیندهای تولید و کاهش مصرف منابع طبیعی مؤثر باشند. تدوین استانداردهای جدید و به‌روزرسانی استانداردهای موجود در راستای تطابق با تکنولوژی‌های نوین از جمله الزامات اساسی است. این استانداردها باید شامل مواردی چون مصرف انرژی، مدیریت پسماند، و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای باشد. آموزش کارکنان و تمامی ذی‌نفعان در مورد اهمیت کاهش آلایندگی و تکنولوژی‌های سبز می‌تواند به پیاده‌سازی مؤثر استانداردها کمک کند. همکاری با سازمان‌های بین‌المللی و تبادل تجربیات در زمینه تکنولوژی‌های سبز یکی دیگر از راه‌های مؤثر برای بهبود استانداردها و کاهش آلایندگی است. علاوه بر این‌ها، تشویق به سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین و پایدار، از طریق ایجاد مشوق‌های مالی و معافیت‌های مالیاتی، می‌تواند به تسریع در پیاده‌سازی این تکنولوژی‌ها کمک کند. مورد مهم و آخر این‌که، تبریز، به عنوان یک کلان‌شهر صنعتی، با مشکلات جدی در حمل‌ونقل عمومی مواجه است. سیستم حمل‌ونقل ضعیف و عدم توسعه مترو به اندازه دیگر کلان‌شهرهای ایران و کلان‌شهرهای صنعتی دنیا، موجب افزایش ترافیک و آلودگی هوا شده است. سرمایه‌گذاری در توسعه شبکه حمل‌ونقل عمومی، از جمله اتوبوس‌ها و مترو، می‌تواند راه‌حلی مؤثر برای کاهش وابستگی به خودروهای شخصی باشد. بهبود زیرساخت‌ها و خدمات می‌تواند دسترسی به حمل‌ونقل عمومی را تسهیل کرده و انتخاب گزینه‌های پاک‌تر را تشویق کند. در نتیجه، کیفیت زندگی ساکنان و محیط زیست شهرمان بهبود خواهد یافت و مجبور به تعطیلی صنایع و قطع مکرر برق نخواهیم بود. امید می‌رود، هم‌اکنون، پس از سال‌ها بحران، صدای مردم تبریز و کشورمان شنیده شود.
نویسنده: دکتر علی محمدی‌پور، پژوهشگر انجمن آموزش محیط زیست و توسعه پایدار ایران
